۵ – ۷ – ۳ – ۱ چاهک پایین ترین قسمت چاه است که کف آن باید صاف و تقریبأ تراز باشد ، به استثناء نقاطی که ضربه گیرها و پایه ریلها و وسایل مکش آب نصب شده‌اند.
۵ – ۷ – ۳ – ۲ اگر دربی بجز درب طبقات ، برای دسترسی به چاهک موجود باشد ، باید با بند ۵-۵-۲ مطابقت نماید. چنانچه عمق چاهک از ۲۵۰ سانتیمتر تجاوز نماید، بشرط آنکه طرح ساختمان امکان آنرا بدهد، وجود چنین دربی نیز باید پیش بینی گردد. اگر هیچ نوع دسترسی به چاهک موجود نباشد باید در درون چاه وسیله ای دائمی (نردبان یا پله) تعبیه گردد تا از پایین ترین طبقه در دسترس، رفتن به کف چاهک با ایمنی مقدور باشد. این وسیله نباید در مسیر حرکت تجهیزات آسانسور قرار گیرد.
۵ – ۷ – ۳ – ۳ زمانی که کابین روی ضربه گیرهای کاملا فشرده قرار دارد، شرایط زیر باید بطور همزمان فراهم باشد:
الف – باید در چاهک فضای کافی حداقل، برای قرارگیری مکعبی به ابعاد cm100 × cm60 × cm50 بر روی یکی از وجوهش، موجود باشد.
ب – فاصله‌آزاد بین کف چاهک و کابین:
۱ – پایین ترین بخش کابین بجز آنها که در ردیف ۲ در زیر آمده ،باید حداقل ۵۰ سانتیمتر باشد .
۲ – پایین ترین قسمت کفشکهای راهنمای ترمز ایمنی (غلطکی یا لغزشی )، یعنی زیر درب یا بخشهایی از دربهای کشویی عمودی باید حداقل ۱۰ سانتیمتر باشد .
۵ – ۷ – ۳ – ۴ رعایت موارد زیر در چاهک الزامی است :
الف – کلیدی که با بازشدن در چاهک جهت توقف و نگهداشتن آسانسور، در دسترس باشد، و از لحاظ ایمنی حالت روشن و خاموش کلید باید مشخص باشد (بند ۱۵-۷ ملاحظه شود ).
همچنین این کلید باید با شرایط مقررات بند ۱۴-۲-۲-۳ مطابقت نماید.
ب – وجود یک پریز الکتریکی (بند ۱۳-۶-۲ )
۵ – ۸ کاربرد انحصاری چاه آسانسور
فضای چاه باید منحصراً برای آسانسور باشد و نباید حاوی کابلها و ابزار و چیزهای دیگر باشد،مگر برای خود آسانسور . اما چاه ممکن است دارای سیستم گرمایش خاص خود باشد ، این گرمایش نباید بطور مستقیم از آب داغ و بخار تأمین شود. همچنین هر گونه ابزار کنترل و تعدیل باید بیرون از چاه قرار گیرد .
۵ – ۹ روشنایی چاه :
چاه باید به روشنایی دائمی الکتریکی مجهز باشد بطوریکه در اثناء تعمیرات یا سرویس ، حتی زمانیکه همه دربها بسته‌اند روشن باشد . این روشنایی باید توسط یک لامپ در حداکثر ۵/۰ متری از بالاترین و پایین ترین نقاط چاه و در میان چاه نیز در هر حداکثر ۷ متری یک لامپ ، به شرط آنکه این تعداد لامپ روشنایی کافی ایجاد نمایند ، تأمین گردد. اگر حالت خاص بند ۵-۲-۱ برقرار باشد و اگر وجود روشنایی الکتریکی در مجاور چاه ، روشنایی کافی در آن بوجود آورد، تمهیدات فوق ضرورتی نمی‌یابند.
نیروی (N) که بر هر ریل در هنگام عمل ترمز ایمنی وارد می آید را می توان از فرمولهای زیر بطور تقریبی برآورد نمود.
الف – ترمز ایمنی لحظه‌ای
۱ – بجز نوع غلطکی P+Q))×۲۵
۲ – نوع غلطکی P+Q))×۱۵
ب – ترمز ایمنی تدریجی P+Q))×۱۰
بطوریکه :
P = مجموع جرم کابین خالی و جرم قسمتی از کابلهای متحرک و هر گونه تجهیزات آویزان از کابین (Kg)
Q = باراسمی ( Kg )
یادآوری ۲ – ارزیابی واکنش در کف چاهک در زمان عملکرد سیستم ترمزایمنی یا ضربه گیرها . واکنش ( N ) از روش زیر محاسبه میشود:
– در زیر هر ریل راهنما:
۱۰ برابر جرم ریل به اضافه واکنش ( N ) در لحظه عملکرد سیستم ترمز ایمنی . چنانچه ریلهای راهنما معلق باشند محاسبه نیروی واکنش در نقاط اتصال مشابه با موردی که ریلها در کف چاهک ثابت قرار دارند ، انجام میگیرد.
– در زیر تکیه گاه های ضربه گیر کابین : P+Q))×۴۰
– در زیر تکیه گاه های ضربه گیر وزنه تعادل : ۴۰ برابر جرم وزنه تعادل ( Kg )
یادآوری ۳ – نمودار بیشترین فاصله بالاسری در مورد آسانسورهای کششی شکل ۳ شامل نمودار این فواصل است.
شکل ۳- نمودار فواصل بالاسری آسانسورهای کششی
* حداقل فاصله بالاسری قابل قبول وقتی که حداکثر امکانات مذکور در بند ۵-۷-۱-۳ بکار گرفته شود.
** ناحیه‌ای که مقادیر آن براساس محاسبات بند ۵-۷-۱-۴ بدست آمده و مربوط به آسانسورهایی‌است که دارای قرقره های ضد پیچش و انحراف سیستم جبران می باشند. این مقادیر به طراحی وسیله ضد پیچش در طول حرکت آسانسور بستگی داشته و برای سرعت های بیش از m/s 3.5 ضروری بوده و برای سرعت های کمتر نیز مجاز میباشد.
۶ – موتورخانه و محل قرار گرفتن فلکه ها
۶ – ۱ کلیات
۶ – ۱ – ۱ سیستم محرکه ، تجهیزات همراه آن و قرقره‌ها ، فقط باید توسط افراد آموزش دیده و مجاز قابل دسترس باشد ( تعمیرکار – بازرس – امدادگر )
۶ – ۱ – ۲ سیستم محرکه و تجهیزات مربوطه باید در اتاق ویژه‌ای با دیوارهای محکم و دارای سقف و درب و یا دریچه قرار گیرد.
۶ – ۱ – ۲ – ۱ استثناهایی بر موارد الزامی بالا :
۶ – ۱ – ۲ – ۱ – ۱ ممکن است فلکه های هرزگرد در فضای بالای چاه (در زیر سقف) نصب شوند، به شرط آنکه در راستای قطعات روی سقف کابین قرار نگیرند، بطوریکه در ایمنی کامل انجام آزمایشها، تعمیرات ونگهداری در سقف کابین و یا از بیرون چاه امکان پذیر باشد. با این وجود نصب یک فلکه هرزگرد (با تک پیچش یا دو پیچش ) در راستای سقف کابین بمنظور برگرداندن طناب فولادی وزنه تعادل ، مجاز می باشد.
۶ – ۱ – ۲ – ۱ – ۲ نصب فلکه رانش در چاه مجاز میباشد، بشرطی که :
الف – آزمایش ها و امور مربوط به نگهداری بتوانند از موتورخانه انجام شوند.
ب – مجاری ما بین موتورخانه و چاه تا حدامکان کوچک باشند.
۶ – ۱ – ۲ – ۱ – ۳ نصب کنترل کننده مکانیکی سرعت بالا در چاه، در صورتی که آزمایشها و امور مربوط به نگهداری از بیرون چاه انجام شوند، مجاز می باشد.
۶ – ۱ – ۲ – ۱ – ۴ جهت جلوگیری از وقوع موارد زیر فلکه های هرزگرد و رانشی داخل چاه باید مجهز به حفاظ ایمنی باشند.
الف – صدمات وارده به بدن
ب – خارج شدن طنابهای فولادی آویز از داخل شیارهای مربوطه ، در صورت شل شدن .
پ – وارد شدن اشیاء خارجی بین شیارها و طنابها
۶ – ۱ – ۲ – ۱ – ۵ وسایل بکار رفته باید بصورتی باشد که مانع عملیات تعمیر و نگهداری نشوند. باز و بسته بودن این وسایل فقط در موارد زیر ضرورت دارد :
الف – تعویض طنابهای فولادی.
ب – تعویض فلکه‌ها.
پ – تراش مجدد شیارها.
۶ – ۱ – ۲ – ۲ سیستم محرکه و متعلقات مربوطه و فلکه ها را می توان در محلهایی که برای اهداف دیگری نیز در نظر گرفته شده است نصب نمود، (محلهایی چون پشت بام که قابل دسترسی هم باشند) مشروط به آنکه حد فاصل آنها را با سایر تجهیزات بوسیله دیوارهای به ارتفاع حداقل ۱۸۰ سانتیمتر با درب قابل قفل شدن، جدا شده و حداقل فضای مورد نیاز برای موتورخانه را داشته باشد.(به بند ۶-۳ مراجعه شود).
۶ – ۱ – ۲ – ۳ از موتورخانه یا اطاق فلکه ها یا محلهایی که در بند ۶-۱-۲-۲ به آن اشاره شد نباید بجز برای آسانسور استفاده دیگری نمود. عبور کانالها ،کابلها، ویا ملزوماتی غیر از آنچه مورد استفاده آسانسور است مجاز نمیباشد.
در عین حال جای دادن وسایل زیر در این محلها مجاز می باشد:
ب – تجهیزات خنک کننده یا گرم کننده با آب داغ به استثناء بخار.
پ – سیستم اعلام یا اطفاء حریق با خصوصیات :
۱ – عملکرد در درجه حرارت بالا
۲ – مناسب تجهیزات الکتریکی با دوام طولانی مدت
۳ – محافظ مناسب در مقابل ضربات احتمالی.
۶ – ۱ – ۲ – ۴ موتورخانه باید ترجیحاً در بالای چاه قرارگیرد .
۶ – ۲ محل ورود
۶ – ۲ – ۱ راه عمومی برای ورود به موتورخانه و محل فلکه ها باید :
الف – دارای وسیله روشنایی دائمی مناسبی باشد.
ب – تردد از آن تحت هر شرایطی با ایمنی کافی و بدون نیاز به داخل شدن در محوطه های خصوصی فراهم باشد.
راههای دسترسی به موتور خانه و خود ورودیها باید حداقل ۱۸۰ سانتیمتر ارتفاع داشته باشند. در صورت وجود پا خور با ارتفاع کمتر از ۴۰ سانتیمتر این اندازه گیری از کف به عمل میاید.
۶ – ۲ – ۲ بطور کلی بهتر است دسترسی اشخاص به موتور خانه و محل فلکه ها ترجیحاً از طریق پله ها انجام گیرد، و چنانچه نصب راه‌پله امکان پذیر نباشد، استفاده از نردبان تحت شرایط زیر ضروری میباشد :
الف – در معرض خطر لغزش و واژگون شدن نباشند.
ب – در موقع قرار گرفتن در محل زاویه ای بین ۷۰ و ۷۶ درجه با افق داشته باشند ،مگر اینکه بصورت ثابت بوده و ارتفاعشان از ۱۵۰ سانتیمتر کمتر باشد.
پ – باید منحصراً بمنظور چنین استفاده‌ای بوده و همواره در مجاورت محل دسترسی نگهداری شوند ، پیش‌بینی‌های لازم به این منظور ضروری میباشد.
ت – نزدیک به انتهای نردبان باید یک یا چند دستگیره که بسهولت قابل دسترسی باشند قرار گیرد.
ث – پیش‌بینی نقاط اتصال قبل از گذاشتن نردبان باید صورت گیرد.
۶ – ۲ – ۳ روشهایی برای بالابردن تجهیزات سنگین در زمان نصب و تعویض آنها در صورت لزوم، پیش بینی شود، بگونه ای که انجام این عمل با ایمنی کامل و بدون استفاده از پله ها صورت گیرد.
۶ – ۳ – ۱ – ۱ موتورخانه ها باید بشکلی ساخته شوند که به اندازه کافی در برابر بار و نیروهایی که بطور معمول در معرض آن قرار دارند، مقاوم باشند و از مواد با دوامی که تولید گرد و خاک نکنند، باشند.
۶ – ۳ – ۱ – ۲ کف اتاقها باید از مواد غیر لغزنده ساخته شده باشد.
۶ – ۳ – ۱ – ۳ در صورتیکه وضعیت ساختمان ایجاب نماید (برای مثال مکانهایی مثل منازل، هتلها، بیمارستانها، مدارس و کتابخانه ها) دیوارها و کف و سقف موتورخانه باید صداهای ناشی از عمل آسانسور را جذب نماید.
۶ – ۳ – ۲ ابعاد
۶ – ۳ – ۲ – ۱ ابعاد موتورخانه باید اجازه دسترسی آسان به تجهیزات داخل آن را بدهد، و همچنین ضمن تأمین ایمنی پرسنل، سرویس قطعات بویژه تجهیزات برقی را امکان پذیر سازد. پیش‌بینی موارد زیر ضروری است :
الف – فضای جلوی تابلوهای کنترل و کابینتها:
این فضا مطابق زیر تعریف می شود :
عمق فاصله اندازه‌گیری شده از سطح خارجی کابینتها و پانلها حداقل ۷۰ سانتیمتر باشد.
پهنا باید به اندازه پهنای کامل کابینت و یا ۵۰ سانتیمتر (هرکدام که بیشتر است باشد).
ب – فضایی که ابعاد حداقل cm 60 × cm 50 به منظور سرویس و بازدید قسمتهای متحرک درنقاطی که ضرورت دارد، و در صورت نیاز راه‌اندازی اضطراری از آنجا صورت میگیرد (۱۲- ۵ – ۱) .
پ – راههای دستیابی به این فضاها باید حداقل دارای پهنای ۵۰ cm باشند. در جاهایی که بخشهای متحرکی ندارد ، این مقدار به ۴۰ cm کاهش می یابد .
۶ – ۳ – ۲ – ۲ در محلهای تردد و کارکردن ،ارتفاع ناحیه باز نباید از ۱۸۰ سانتیمتر کمتر باشد
این ارتفاع از سطح زیرین نقاط پلهای سقف تا نقاط زیر اندازه‌گیری میشود:
الف – کف منطقه در دسترس
ب – کف منطقه کارکرد
۶ – ۳ – ۲ – ۳ فاصله باز عمودی حداقل ۳۰ سانتیمتر بالای اجزاء متحرک ماشین باید موجود باشد.
۶ – ۳ – ۲ – ۴ در صورتی که کف موتورخانه دارای اختلاف سطحی بیش از ۵۰ سانتیمتر باشد ، پیش بینی راه پله یا پله با نرده‌های محافظ ضروری میباشد.
۶ – ۳ – ۲ – ۵ تورفتگی های به عمق بیش از ۵۰ سانتیمتر و عرض کمتر از ۵۰ سانتیمتر و همچنین هر نوع کانالی که در کف موتورخانه باید پوشیده شود.
۶ – ۳ – ۳ درب ها و دریچه ها
۶ – ۳ – ۳ – ۱ درب های ورودی باید حداقل ۶۰ سانتیمتر عرض و ۱۸۰ سانتیمتر ارتفاع داشته باشند و به طرف داخل باز نشوند.
۶ – ۳ – ۳ – ۲ دریچه ورودی برای عبور افراد مسئول باید دارای بازشو مفیدی به به ابعاد حداقل ۸۰ cm × ۸۰ cm بوده و مجهز به مکانیزم متعادل کننده باشند (برای سهولت در باز کردن دریچه دارای نیروی متعادل ساز باشند ). در تمام دریچه‌های دسترسی باید در هر قسمت از سطح در ، در مقابل نیروی عمودی N 2000 بدون ایجاد تغییر شکل دائمی، مقاوم باشد. دریچه‌ها نباید به سمت پایین باز شوند مگر آنکه به نردبانهای جمع شدنی متصل باشند .در صورت استفاده از لولا، باید از نوعی باشد که نتواند از هم جدا شوند . بایدپیش بینی های لازم برای جلوگیری از سقوط اشخاص و یا اشیاء (مانند نرده گذاری ) برای زمانی که دریچه باز است ، صورت گیرد .
۶ – ۳ – ۳ – ۳ درها و دریچه‌ها باید مجهز به قفلهایی باشند که دارای یک کلید بوده و بدون کلید از درون موتورخانه باز شوند. قفل دریچه هایی که برای دسترسی به وسائل هستند ، ممکن است از داخل قفل شوند.
۶ – ۳ – ۴ ابعاد سوراخها در سایرمحلهای باز سقف و کف اطاق باید به حداقل ممکن کاهش یابد.
بمنظور از بین بردن خطر سقوط اشیاء از محلهای باز بالای چاه و آنهایی که برای عبور کابلها می باشند، بکار بردن لبه‌هایی که حداقل برآمدگی ( بلندی‌شان) از کف تمام شده سقف ۵۰ میلیمتر باشد الزامی است .
۶ – ۳ – ۵ درجه حرارت و تهویه
۶ – ۳ – ۵ – ۱ موتورخانه باید تهویه شود. بصورتیکه بتواند موتورها و سایر ملزومات مربوطه و همینطور کابلهای برق و غیره را بنحو احسن در مقابل گرد و غبار و دوده های مضر و رطوبت محافظت نماید.
هوای مانده سایر قسمتهای ساختمان نباید به داخل موتورخانه کشیده شود.
۶ – ۳ – ۵ – ۲ دمای محیط داخلی موتورخانه بایدبین ۵+ و ۴۰+ درجه سانتیگراد ثابت نگهداشته شود.
۶ – ۳ – ۶ پریزها و روشنایی :
موتورخانه باید مجهز به روشنایی الکتریکی دائمی باشد ، که حداقل بتواند با شدت ۲۰۰ لوکس نسبت به کف، روشنایی مناسب را تأمین نماید.
منبع تغذیه این روشنایی باید با بند ۱۳-۶-۱ مطابقت نماید.
نصب کلید کنترل روشنایی در محل ورودی و نزدیک نقطه یا نقاط دسترسی و در ارتفاع مناسب باید انجام شود.
تأمین یک پریز یا بیشتر مطابق بند ۱۳-۶-۲ صورت گیرد.
۶ – ۳ – ۷ جابجایی تجهیزات
یک یا چند عدد پایه و یا قلاب یا مونوریل، برای بالابردن و تعویض تجهیزات، در سقف موتور خانه یا سکو، در جاهایی که بلند کردن تجهیزات سنگین در حین نصب و در صورت لزوم جابجایی آنها را راحت سازند ، باید پیش‌بینی شوند.
آسانسور ، فرازجم کناره ، آموزش نصب آسانسور ، پله برقی ، رمپ ریل آسانسور ، فرازجم کناره : معتبرترین شرکت در زمینه آموزش با مدرک فنی و حرفه ای، مشاوره ، طراحی، ساخت، اجرا آسانسور در مازندران
